ChatGPT va DeepSeek AI: Qaysi biri kuchliroq? Batafsil texnik tahlil
Sun’iy intellekt rivojlanishi bilan ChatGPT va DeepSeek AI kabi ilg‘or til modellari turli sohalarda qo‘llanilmoqda. Ushbu maqolada har ikkala modelni texnik jihatdan batafsil taqqoslab, qaysi biri yaxshiroq ekani haqida aniq tasavvur hosil qilamiz.
---
1. Model Arxitekturasi
ChatGPT (GPT-4 Turbo)
Arxitektura: OpenAI tomonidan ishlab chiqilgan GPT-4 Turbo modeli.
Transformer turi: Klassik decoder-only transformer.
O‘qitish usuli: Supervised fine-tuning va Reinforcement Learning with Human Feedback (RLHF).
Parametrlar soni: Taxminan 1 trilliondan ortiq, lekin aniq raqam oshkor qilinmagan.
DeepSeek AI
Arxitektura: Open-source DeepSeek LLM modeli.
Transformer turi: Decoder-only transformer, lekin ba’zi modifikatsiyalar bilan.
O‘qitish usuli: An’anaviy transformer modeli asosida o‘qitilgan, lekin RLHF kamroq ishlatilgan.
Parametrlar soni: 67 milliard, ya’ni ChatGPT’dan ancha kichik.
? Xulosa: ChatGPT murakkabroq va kuchliroq model hisoblanadi, chunki u katta parametrlar soniga ega va RLHF orqali optimallashtirilgan. DeepSeek esa yengilroq model bo‘lib, tezkor ishlashga moslashtirilgan.
---
2. Ma’lumot Bazasi va O‘qitish
ChatGPT
Ma’lumot bazasi: Internetdagi katta hajmdagi kitoblar, ilmiy maqolalar, veb-saytlar va turli manbalar.
Til qo‘llab-quvvatlashi: O‘zbek, ingliz, rus, xitoy va boshqa ko‘plab tillarni yaxshi tushunadi.
O‘qitish metodi: RLHF orqali inson nazorati ostida optimallashtirilgan.
DeepSeek
Ma’lumot bazasi: Asosan ochiq manba datasetlar (open-source).
Til qo‘llab-quvvatlashi: Asosan xitoycha va inglizcha uchun optimallashtirilgan.
O‘qitish metodi: Open-source datasetlar asosida klassik transformer modeli yordamida o‘qitilgan.
? Xulosa: ChatGPT kengroq ma’lumot bazasi va ko‘p tillarni qo‘llab-quvvatlash jihatidan ustun. DeepSeek esa xitoycha va inglizcha uchun yaxshi ishlashi mumkin, lekin boshqa tillar bo‘yicha imkoniyatlari cheklangan.
---
3. Hisoblash Quvvati va Samaradorlik
ChatGPT
Hisoblash resurslari: OpenAI’ning kuchli GPU klasterlarida ishlaydi.
Optimallashtirish: GPT-4 Turbo orqali tezlik va samaradorlik oshirilgan.
Samaradorlik: Murakkab vazifalar uchun kuchli, lekin ba’zida og‘ir ishlov berishi mumkin.
DeepSeek
Hisoblash resurslari: Ochiq manbali model bo‘lgani uchun turli serverlarda ishlashi mumkin.
Optimallashtirish: Model yengilroq, shuning uchun tez ishlaydi.
Samaradorlik: Tezroq ishlaydi, lekin murakkab vazifalarda aniqlik pastroq bo‘lishi mumkin.
? Xulosa: ChatGPT murakkab hisoblash va chuqur tahlil uchun mos, DeepSeek esa tezkor javob berish uchun yengilroq optimallashtirilgan.
---
4. Dasturlash Qobiliyati va Kod Yozish
ChatGPT
Qo‘llab-quvvatlanadigan tillar: Python, JavaScript, C++, Rust, Go, Java va boshqa ko‘plab dasturlash tillari.
Kod tahlili: Murakkab algoritmlar va optimallashtirish usullarini chuqur tushuna oladi.
Debugging: Koddagi xatolarni topish va yaxshilash bo‘yicha aniq maslahat bera oladi.
DeepSeek
Qo‘llab-quvvatlanadigan tillar: Python, JavaScript va boshqa ba’zi mashhur tillar.
Kod tahlili: Oddiy kod yozish uchun yaxshi, lekin murakkab optimallashtirishni yaxshi bajarmaydi.
Debugging: Faqat oddiy xatolarni topa oladi, chuqur tahlil qila olmaydi.
? Xulosa: Dasturlash va kod tahlili bo‘yicha ChatGPT kuchliroq, DeepSeek esa faqat oddiy kod yozish va debugging uchun mos.
---
5. Mantiqiy Fikrlash va Muammolarni Hal Qilish
ChatGPT
Mantiqiy muammolar: Chuqur tahlil va texnik masalalarni hal qila oladi.
Matematik hisoblash: Yuqori aniqlik, ba’zi hollarda Python kernelidan foydalanib aniq hisob-kitob qiladi.
Ijodiy fikrlash: Hikoya yozish, she’r yaratish va boshqa kreativ vazifalarda kuchli.
DeepSeek
Mantiqiy muammolar: Oddiyroq masalalarni yaxshi tushunadi, lekin murakkab tizimli muammolarga chuqur kirmaydi.
Matematik hisoblash: Asosan oldindan o‘rgatilgan bilimlarga asoslanadi, dinamik hisoblash qobiliyati pastroq.
Ijodiy fikrlash: Oddiy darajada kreativ, lekin ChatGPT darajasida emas.
? Xulosa: ChatGPT murakkab muammolarni hal qilish, matematik hisob-kitoblar va ijodiy yechimlar bo‘yicha kuchliroq. DeepSeek esa tezkor va oddiy tahlil uchun yaxshi.
---
Yakuniy Xulosa: ChatGPT vs DeepSeek AI
| Xususiyat | ChatGPT (GPT-4 Turbo) | DeepSeek AI |
|---|---|---|
| Model hajmi | 1T+ parametr | 67B parametr |
| Til qo‘llab-quvvatlashi | Ko‘p tilli (O‘zbekcha, Inglizcha, Ruscha va b.) | Asosan Xitoycha va Inglizcha |
| Hisoblash resurslari | Katta va kuchli serverlarda ishlaydi | Yengilroq, tez ishlaydi |
| Dasturlash qobiliyati | Juda kuchli, murakkab algoritmlarni tushunadi | Oddiy darajada |
| Matematik tahlil | Yuqori aniqlik | O‘rtacha |
| Ijodiylik | Juda yaxshi | O‘rtacha |
| Mantiqiy fikrlash | Yaxshi | Oddiy |
✅ Natija: Agar tezkor va yengil AI kerak bo‘lsa, DeepSeek AI yaxshi tanlov. Ammo chuqur tahlil, kod yozish, kreativlik va mantiqiy fikrlash bo‘yicha ChatGPT ancha kuchliroq.
